وابستگی نرخ ارز به تغییرات تورم

سیدکمال سیدعلی
معاون ارزی اسبق بانک ‌مرکزی

با توجه به نرخ تورم بالا در طول سال‌های گذشته کشور ما؛ نمی‌توان از تأثیر آن بر نرخ ارز غافل شد، اما بانک مرکزی با مدیریت خوبی که داشته توانسته است افزایش نرخ ارز را کنترل کند، یعنی با توجه به افزایش تورم 40درصدی، این میزان از رشد نرخ ارز مناسب ارزیابی می‌شود.زمانی که در چند روز نرخ ارز به‌مقدار زیادی افزایش می‌یابد، نشان می‌دهد که این نوع بالا رفتن نرخ ارز ناشی از شوک‌های غیراقتصادی است، در این زمان همه به عملکرد بانک مرکزی حساس می‌شوند زیرا این بانک موفق شده بود 11 ماه 1402 نرخ ارز را در کانال مشخصی ثابت نگه‌دارد.
زمانی که تنش‌های سیاسی کاهش می‌یابد، پرش نرخ ارزی که در زمان بحران سیاسی به وجود آمده بود، تخلیه می‌شود و در این زمان است که نرخ ارز کاهش خواهد یافت.
بنیادهای اقتصاد ایران رو به بهبود است، رشد اقتصادی بیشتر شده است و شاهد افزایش سرمایه‌گذاری در کشور هستیم و از طرف دیگر نرخ رشد نقدینگی و نرخ رشد پایه پولی روند کاهشی دارد، بر همین اساس این موضوع موجب خواهد شد کنترل بازار ارز با سهولت بیشتری انجام گیرد.
تا زمانی که نرخ تورم به کمتر از 25 درصد کاهش پیدا نکند، رشد نرخ ارز امری عادی است، گفت: ارز یک کالا محسوب می‌شود که با افزایش تورم نرخ آن بالا می‌رود، بنابراین اگر تورم کنترل شود، کسری بودجه در کشور از بین برود و نرخ رشد نقدینگی کاهش یابد، نرخ ارز مدیریت خواهد شد و در این زمان بانک مرکزی بهتر می‌تواند بازار ارز را کنترل کند.
یکی دیگر از متغیرهایی که در مدیریت بهتر بازار ارز به بانک مرکزی کمک می‌کند، افزایش صادرات غیرنفتی است و سایر دستگاه‌ها باید در این زمینه کمک‌حال بانک مرکزی باشند.
سیدعلی در پایان تأکید کرد: انتظارات بیش از حد از بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز غیرعقلایی است و اقتصاددان‌های کشور نیز متفق‌القول معتقدند که سایر دستگاه‌ها باید به بانک مرکزی برای کنترل تورم، رشد تولید و افزایش درآمدهای ارزی کمک کنند و اگر بهبود متغیرهای اقتصادی ادامه داشته باشد، رشد نرخ ارز هم به همان نسبت کاهشی خواهد شد.